Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Οπτικός Μύθος και Πραγματικότητα: Το Λεύκωμα της Ομάδας ‘Γέφυρα’

«Δεν απομένει πλέον ούτε η σκιά μίας ψευδαίσθησης
πίσω από την αληθοφάνεια του τριχώματος.»
Jean Baudrillard (Η έκσταση της Επικοινωνίας, 1991)

Ξεπερνώντας τον ναρκισσιστικό ατομικισμό της εποχής, τα μέλη της ομάδας πολιτιστικής δράσης ‘Γέφυρα’, νεαροί και νεαρές φοιτήτριες του Πολυτεχνείου, ξεπέρασαν κάθε αδιαφορία και απροθυμία για συλλογική δράση και με όπλο την φωτογραφική μηχανή βάλθηκαν να καρπωθούν μαζί μας τη αισθητική απόλαυση που καλύπτει τον κοινωνικό και αρχιτεκτονικό χώρο της περιοχής τους. Με τις φωτογραφίες τους αγγίζουν ένα τμήμα της πραγματικότητας που τη ζούνε σε καθημερινή βάση και εστιάζουν στο νόημα της ζωής εκείνο που ασκεί πάνω τους μία ναρκωτική γοητεία. Οι φωτογραφίες τους δεν εξαπατούν τον θεατή επειδή όλα όσα αγγίζει το βλέμμα τους και απαθανατίζει το κλικ της μηχανής τους, υπάρχουν εκεί. Σπαταλάνε την ύπαρξή τους στα μικρά καθημερινά στιγμιότυπα της ζωής για να μας αποκαλύψουν την διαρκή παρουσία τους στην Ξάνθη όταν χώνονται σε μέρη ορατά και σε άλλα που τυχαίνει να μην γίνονται εύκολα αντιληπτά στον επισκέπτη της πόλης. Το πάθος του βλέμματός τους συλλαμβάνει εικόνες για να ξεδιπλώσει το ρυθμό μίας πόλης σύμπτυξης και συνύπαρξης ενός διεθνικού πολιτισμικού μοντέλου, όπως συμβαίνει και σε άλλες πόλεις της Θράκης. Κανένας από μας δεν μπορεί να ζήσει σε μια γυάλινη σφαίρα όπως είχε οραματιστεί ο Hieronymus Bosh, όταν ζωγράφισε τον Κήπο των Ηδονών (1504. Μαδρίτη, Μουσείο Πράντο) και ο Jean Baudrillard μας έδειξε ότι η διαφάνεια μίας αποστειρωμένης σφαίρας, ενός διαφανούς περιβλήματος στο οποίο καθένας μας αναζητά καταφύγιο, εκρήγνυται σε χιλιάδες κομμάτια, που μοιάζουν με τα σπασμένα κομμάτια ενός καθρέπτη όπου ακόμη βλέπουμε να αντανακλάται φευγαλέα η εικόνα μας, λίγο πριν αυτή εξαφανιστεί.


Το συγκεκριμένο φωτογραφικό λεύκωμα που συγκεντρώνει ένα πλήθος οπτικών εντυπώσεων από τα μέλη της ‘Γέφυρας’ που ακόμη δεν διακατέχονται από την έμμονη ιδέα της διαφοροποίησης μεταξύ τους, καλεί τον αναγνώστη να αναγνωρίσει την καθαρή πραγματικότητα μαζί με τον μύθο της. Απαλλαγμένη από τους μύθους η πραγματικότητα θα κατέρρεε, θα μας έλεγε ο Edgar Morin, αφού το ζήτημα είναι να ζήσουμε σε μία νέα σχέση ισορροπίας με τη νέα γενιά μύθων και την καινούργια πραγματικότητα που ορίζεται από την πολιτιστική πολυφωνία και την απόλυτη επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη μίας κοινωνίας των πολιτών. Το μήνυμα της ομάδας ‘Γέφυρα’ στέλνεται καθαρά όσο καλές είναι και οι προθέσεις τους. Χωρίς να απολογούνται, να εξομολογούνται, να διακατέχονται από άγχος ή να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα που βιώνουν, συλλαμβάνουν εικόνες που δεν ξεθωριάζουν στον ιστορικό χρόνο ακόμη και όταν η πραγματικότητα αλλάξει. Και μόνον από την άποψη, να αποτυπώνουν μία απόχρωση του παρόντος που δεν έρχεται σε σύγκρουση με το παρελθόν αλλά μας κάνει να νιώθουμε τη συνέχεια, μας υποχρεώνει να χαρακτηρίσουμε τις φωτογραφίες τους ως ‘ανεκτίμητες’. Αδιόρατα και ασυναίσθητα, η πορεία της ιστορίας γίνεται επίκαιρη καθώς το αρχιτεκτονημένο παρελθόν της παλιάς και της νέας πόλης γίνεται ο χώρος διαπλοκής με τον ιστό του παρόντος.


Σ’ αυτό το έδαφος του πολιτισμού οι φωτογράφοι της ‘Γέφυρας’ ζουν και αναπνέουν τον κόσμο σαν να αποτελούν δεδομένο τους. Το κατευθυνόμενο βλέμμα τους και οι χειρονομίες λήψεων, γίνονται ένα σύστημα εποπτείας του μικρόκοσμου, ικανό να υπερπηδά τις αποστάσεις και να δίνει νόημα στη δράση των ανθρώπων. Γνωρίζουμε σήμερα ότι δεν θα βλέπαμε τίποτε καθαρά αν δεν προδιαθέταμε τα μάτια μας με τρόπο ώστε να βλέπουμε γύρω μας. Η εκφραστική δράση της ‘Γέφυρας’ αναδεικνύει την εμπλοκή και τη διαπλοκή ανόμοιων πολιτιστικά ομάδων αλλά εξαιρετικά ανθρώπινων συμφιλιώνοντας τα πράγματα με την ουσία τους. (2003).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου